5 min read

Çocuk ve Vicdanlı Bilim: Çocuklara Bilimi Nasıl Sevdirebilirsiniz?

1.Çocuklar İçin Vicdanlı Bilim Nedir?
2.Çocuklar İçin Vicdanlı Bilim Eğitiminin Önemi Nedir?
3.Çocuklara Vicdanlı Bilim Eğitimi Nasıl Verilir?
4.Çocuğun Bilime ve Teknolojiye Olan İlgisi Nasıl Arttırılır?
5.YGA'nın Çocuklara Vicdanlı Bilimi Sevdiren Projesi

Çocuklar İçin Vicdanlı Bilim Nedir?

Bilim, merakla başlar. Tıpkı çocukların dünyayı tanımaya çalışmaları gibi. Özellikle okul öncesi dönemde, çocuklar çok hızlı bir gelişim sürecinden geçer. Bu süreç, okul çağıyla birlikte eğitim ve öğrenimle pekiştirilir. Çocuklar bu dönemde, duyuları aracılığıyla yeni algılar keşfederler. Yeni algılar, yeni bilgiler demektir. Sorular sorma, sorgulama yapma, gözlemle sonuç elde etme çocukların doğal eğilimleridir ve hepsinin arkasında merak duygusu yatar.

Çocuk gelişiminin bu en önemli döneminde, çocuklarımızı bilimle buluşturmak, onların akademik, duygusal ve kültürel zekâ gelişimini desteklemek için hayati önem taşır.

Bunu yaparken, çocukların zihinsel gelişimlerini sağlarken, vicdanlarını da geliştirmek, onları çift kanatlı, hem donanımlı hem de vicdanlı bireyler olarak hayata kazandırmak için önemlidir. Bilim ve teknoloji, büyük etki yaratma potansiyeline sahip güçlü kaldıraçlardır ve bu kaldıraçların vicdanlı insanların ellerinde olması kritik öneme sahiptir. Vicdanlı bilim, bu noktada odağa alınması gereken temel bir prensiptir.

Özellikle 0-6 yaş aralığında çocuklar, çevrelerinde gördükleri hemen her şeyi merak eder. Sorular sorar ve gerçeklikleri keşfetmeye odaklanır. Bu, merak dürtüsünün, yani bilimsel gelişimin ilk adımıdır. Bilim ve merak, çocuklarda ilk kez bu yaşlarda bir araya gelir. Ergenlik döneminin sonuna ve bazen de yetişkin haline dönüşen çocuğun tüm yaşamına, bu merak duygusu eşlik eder. Yapılan çalışmalar, çocukların yetişkinlik dönemlerinde 14-15 yaşına kadar karşılaştığı meslekleri tercih ettiğini göstermiştir.

Bu yüzden vicdanlı bilim eğitimi, mutlaka çocukluk döneminde başlamalıdır. Geleceğimiz olan çocuklarımızın, bilimle erken yaşlarda tanışmasını sağlamak birçok açıdan toplumsal avantaj sağlar. İnsanlığın problemlerine köklü çözümler üretecek ilkleri hayata geçirebilmeleri için çocukları erken yaşta vicdanlı bilimle buluşturmak çok önemlidir.

Çocuklar için Vicdanlı Bilim Eğitiminin Önemi Nedir?

Çocuklar için vicdanlı bilim eğitimi, birçok açıdan önem arz eder. Her şeyden önce bireysel olarak bilim, çocukların geleceklerini şekillendirme konusunda destekleyicidir. Yeni kapılar ve ufuklar açarak çocuklarımızın gelişimini destekler. Merak duygularının ve yeni şeyler keşfetme isteklerinin beslenmesinde önemli bir yere sahiptir.

Çocukların bir metoda, neden-sonuç ilişkisine bağlı olarak dünyayı ya da merak ettikleri şeyleri anlamalarını sağlar. Bunun yanı sıra çocuklar için bilim eğitimi, bireysel faydanın dışında toplumsal anlamda da önemli faydalar sağlar.

Bu doğrultuda bilim ve çocuk ilişkisi, toplumun gelişmişlik düzeyi ve bilimsel konulara olan genel yaklaşımı kapsamında belirleyici bir faktördür. Çocuklarımızı erken yaşta bilimle tanıştırmak; gelecekteki mühendislerimiz, bilim insanlarımız, yenilikçi teknolojiler geliştiren çift kanatlı rol modeller olabilmeleri açısından önemlidir.

Çocuklara Vicdanlı Bilim Eğitimi Nasıl Verilir?

Çocuklar için vicdanlı bilim eğitimi, toplumun ve çocuklarımızın geleceği için hayati bir öneme sahip olmakla birlikte mutlaka doğru şekilde planlanmalıdır. Küçük çocuklar, dünyayı anlamaya ve çevresinde olup biteni kavramaya çalıştıklarında çoğunlukla basit ilişkiler kurmaya odaklanır. Bu durum, ilerleyen yaşa bağlı olarak daha kompleks bağlantılar üzerinden çevrenin keşfedilmesine evrilir.

Tam da bu yüzden çocuklar için bilim eğitimi, tek bir düzlem üzerinde değerlendirilemez. Çocuğun yaşı ve içerisinde bulunduğu gelişim çağı, bilimsel eğitimin içeriği belirlenirken mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Çocuklarımıza iyi bir bilimsel eğitim vermek istiyorsak, bu noktada kesinlikle çocuğun yaşına ve ilgi alanlarına uygun olacak şekilde çift kanatlı bir eğitim yöntemi izlenmelidir.

Her bir çocuğun özel olduğunu unutmadan doğrudan onların ilgi alanlarına odaklanmamız, bilimin eğlenceli yanlarını keşfetmelerini sağlar. Ayrıca çocukların bilimsel öğrenme sürecinin bir parçası olmasını sağlamak, biz çocukları bilime teşvik etmek isteyen yetişkinlerin en önemli görevlerindendir.

Çocuklarımızın kendi kendilerine deney yapmalarını sağlayarak ve bu deney sonucunda elde edilenleri doğrudan keşfetmelerini mümkün kılacak bir ortam oluşturarak, bilimsel gelişimlerine katkı sunmamız mümkündür. Bunlara ek olarak bilimi gündelik yaşama taşımak, bilim seti gibi araçlardan faydalanmak ya da çocuklarımızı sorgulamaya teşvik ederek sorgulayıcı bir zihne sahip olmalarını sağlamak, çocuklar için bilim serüvenini destekleyecek unsurlardır.  YGA Bilim Seferberliği'yle birlikte Twin bilim setleriyle 1 milyon çocuk teoriyi pratiğe, projeye, bir çıktıya dönüştürüyor. Elleriyle deneyler yapıyorlar. Böylece hem sosyal hem de duygusal becerilerini gelişiyorlar.

Çocuğun Bilime ve Teknolojiye Olan Merakı Nasıl Arttırılır?

Çocuklarımızı erken yaşlarda bilim ve teknoloji ile buluşturmak istiyorsak, her şeyden önce onlara örnek, rol modeller olmalıyız.

Bunların yanı sıra çocukları sürekli olarak bilimsel aktiviteler içerisine dahil etmek ya da bilimsel metotların öğrenimini hızlandıran araç setleri ile gelişim süreçlerine destek vermek, onlar üzerinde teşvik edici bir etki oluşturacaktır. Bilimle ilgili kitaplar, bilim etkinlikleri, deneyler, bilim müzeleri ve elbette bilimi sevdiren projeler, çocuklarımızın bilimle çok daha verimli şekilde kucaklaşmasını sağlayacaktır.

YGA’nın Bilim Seferberliği'yle ulaştığı bir milyona yakın çocuğun bilime olan ilgileri, YGA gönüllüleriyle yapılan bilim atölyleri sonrasında %97 artmıştır.* Öğrenciler çevresel farkındalık kazanıyor, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerini geliştiriyorlar. Bir YGA girişimi olan Twin Science ile bilim setleriyle yaptıkları projeler, yaratıcılıklarını ve araştırma isteklerini artırıyor. Bu sayede, yaşamlarına yayılan bir problem çözme bakış açısı ve sürdürülebilir çevre bilinci ediniyorlar.

Bilimle İlgili Kitap ve Dergiler

Çocukluk yaşlarında okunan her kitap, özel bir bağın gelişmesinde zemin oluşturur. Çocuklar için bilim kitapları, çocuklarımıza bilim sevgisi kazandırma açısından hayati bir rol üstlenir. Bu kitaplar, sadece bilim hakkında bilgi vermez. Aynı zamanda bilimsel bilginin nasıl açığa çıkarılacağı konusunda çocuklara bir metodu takip etme yetkinliği kazandırır. Merak duygularını geliştirir ve yeni şeyler keşfetme konusunda çocuklarımızı destekler.

Bilim Etkinlikleri ve Deneyler

Bilim ve eğitim, gündelik yaşama uyarlanabildiğinde çocuklarımızın bilime olan ilgilerini artırmamız çok daha kolaydır. Gündelik yaşama dair deneyler, daha kompleks içeriğe sahip deneylerin yapıldığı bilimsel etkinlikler, çocuklarımızın bilimle kucaklaşmasında destekleyici rol üstlenir. Özellikle okul çağında bilim eğitimi açısından bilim etkinlikleri ve deneyler, oldukça teşvik edicidir.

YGA'nın Çocuklara Vicdanlı Bilimi Sevdiren Projesi

YGA, çocuklara bilimi sevdirmek amacıyla başlattığı “Bilim Seferberliği” projesi ile Türkiye’nin her köşesindeki çocuklarla bilim setlerini buluşturuyor. YGA'nın Bilim Seferberliği Projesi, öğrenci ve öğretmenlerin bilime ilgisini artırıyor. ​Bilim Seferberliği gibi projelere katılım, öğretmenler üzerinde derin ve çok yönlü etkiler yaratıyor. Türkiye’nin en parlak gençlerinin ve en dezavantajlı çocuklara bilimi götürdüğü bu proje, çocukların bilimi eğlenerek öğrenmeleri açısından teşvik edici olmasının yanısıra çift kanatlı rol modellere tanıklık etmeleri açısından da kıymetlidir. Mesleki gelişimleri üzerinde olumlu bir etki yaratarak, öğretmenlerin kendi mesleki pratiklerine ve kariyerlerine olan bakış açılarını yeniden şekillendiriyor. Öğretmenler, öğrencilerine sundukları bilgi ve deneyimlerle daha doğrudan ve anlamlı bir etkileşim kurma fırsatı buluyorlar.​ İnovatif yaklaşımları ve yenilikçi projeleri teşvik eden bilim setleri, günümüz sorunlarına çocukların erken yaşta teknolojik yaklaşımlarla çözüm üretmelerini sağlıyor.  Bu vizyonla YGA, hiçbir meraklı zihin geride kalmayana dek sürecek bu seferberlikle, Türkiye’de 5 milyon çocuğu vicdanlı bilimle buluşturmak için çalışmalarına devam ediyor.

Bilim Müzeleri

Bilim müzeleri, çocukların bilimle tanışmasını ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirmesini sağlayan harika birer aktivite alanlarıdır. Bilimin farklı yanlarına odaklanırlar. Böylelikle çocukların farklı bilimsel eğilimlerine sahip olmalarını sağlarlar. Birçok bilim müzesinde çocukların temel bilimsel prensipleri doğrudan deney yaparak gözlemlemesi ve yaşamları boyunca unutamayacakları bir deneyimi zihinlerine kazıması da mümkündür.